خواص بادرنجبویه در کتاب های جدید

اینک از روی چندین کتاب طب گیاهی که مؤلفان مختلف در فرانسه به چاپ رسانده اند، خواص بادرنجبویه را شرح می دهیم: 1. پروفسور پارتوریه، متخصص بیماری های کبد در کتاب درمان امراض کبد به وسیله گیاهان طبی می نویسد:

بادرنجبویه آنتی اسپاسمودیک (ضد تشنج) است و در برطرف کردن اسپاسم های دردناک معده، روده و دفع گازهای فشرده شده فوق العاده مؤثر است. 2. پروفسور شابرول دم کرده بادرنجبویه را در ورید سگ تزریق و ثابت کرده است که حجم صفرای مترشحه دو برابر یا سه برابر شده است. 3. بادرنجبویه خواص ضد عفونی و ضد میکروبی دارد و آن را در قرحه چرکی ریه و قرحه چرکی روده و همچنین دیسانتری تجویز کرده و نتیجه خوب از آن گرفته اند. علت این خاصیت ضد میکروبی وجود کومارین در بادرنجبویه است که اگر آن را به نسبت 1 در 100 در محیط های کشت میکروبی داخل کنیم کولی باسیل به سختی در آن رشد می کند. 4. اگر پس از غذا آن را مصرف کنند کار هضم را آسان می کند مخصوصاً اگر سرگیجه و گرفتگی قلب در هنگام هضم غذا موجود باشد. آلکلای ملیس (شبیه به تنتور بادرنجبویه است) را معمولاً در سوء هاضمه به کار می برند و مارتن به دو مورد اشاره می کند که یک قاشق سوپخوری از این دارو عوارضی که از اختلالات هضم و کهیر در نتیجه خوردن صدف پیدا شده بود، فوراً درمان کرد. 5. بادرنجبویه دارای خاصیت مخدر، خواب آور و بی حس کننده است و این خاصیت هم به علت وجود کومارین در آن است که قابلیت انقباض عضلات صاف را کم و اسپاسم (انقباض های دردناک) را برطرف می کند و به عنوان مُنوم و بی حس کننده به کار می رود. دم کرده 5 درصد بادرنجبویه که طعم و عطر خیلی مطبوعی دارد در رفع بی خوابی کودکان و پیران نتایج خیلی خوبی داده است. 6. فرانسوا دکو در رساله ای به نام گیاهان کومارین دار که در سال 1946 به چاپ رسانده ثابت کرده است که بادرنجبویه در دستگاه ادراری اثر گذاشته و ادرار را زیاد کرده، اگر چرکی باشد آن را صاف می کند و علت صاف شدن بول چرکی وجود کومارین و ضد عفونی کننده بودن آن است؛ به عقیده کهلر خواص کومارین شبیه به خواص تربانتین است؛ حتی به طوری که دلیو می نویسد: در اپیدمی وبا، چای مخلوط با آلکلای ملیس بکرات توسط اطبا به بیماران وبایی تجویز می شد و قی و اسهال وبایی برطرف می گردید. 7. بادرنجبویه خاصیت ضد زهر هم دارد و در زمان های قدیم برای درمان سگ هار گزیده و دم کرده آن در اروپا بر ضد نیش حشرات موذی و زهردار، به طور خوراکی و مالیدنی تجویز می شد. 8. دم کرده بادرنجبویه برای التیام زخم هایی که از ضربه و ضغله پیدا می شود، به طور خوراکی و از خارج به عنوان ضد عفونی زخم به کار می رود. 9. در تنتور و الکلاتور بادرنجبویه به طور مالیدنی از خارج برای برطرف کردن درد و ورم روماتیسمی تجویز می شود و اگر کمی کافور به آن بیفزایند اثر آن را تقویت می کند. 10. اگر چشم ها را با دم کرده بادرنجبویه (پس از صاف کردن آن) بشویند در تقویت چشم مؤثر است. هم چنین قطره آن در چشم همین اثر را دارد. 11. کلیه پزشکان اروپا که در طب گیاهی مطالعه دارند، معتقدند که بادرنجبویه مقوی قلب است و در ضعف قلب و حالت غش (سنکوپ) اثرات نیکو از آن گرفته اند. 12. دم کرده بادرنجبویه اگر به حالت گرم آشامیده شود، به علت گرمی آن و هم چنین به علت اینکه پس از دخول به بدن در جریان خون محیطی داخل می شود، غدد عرق را تحریک می کند و معرق است. 13. به علت خاصیت ضد تشنجی که در بادرنجبویه موجود است، به عنوان مدر طمث تجویز می شود و قاعده آور است زیرا در اسپاسم زهدان تأثیر کرده درد را متوقف و عسرالطمث را درمان می کند. 14. چون بادرنجبویه مقوی مغز، اعصاب و قلب و محرک لطیف و ملایمی است آن را در تب هایی که توأم با ضعف عمومی بدن است، تجویز می کنند. امروزه بادرنجبویه را در غالب کشورهای اروپا، مثل چای دم می کنند و مردم آن را به عنوان مقوی معده، قلب و اعصاب می نوشند و در کشور فرانسه بادرنجبویه را چای فرانسه می گویند. نکته جالب – باید دانست که ابن سینا خواص نسبتاً معدودی برای بادرنجبویه در قانون ذکر کرده که مبدأ تحقیقات اروپاییان و پزشکان ایران از هزار سال پیش به این طرف قرار گرفته است و مسلماً بسیاری از این خواص متعدد و متنوع طبی برای این گیاه بعدها پیدا شده است. کسانی که امروز در مقام تحقیق برآیند و کتاب قانون را بخوانند و بررسی های علمی یکی دو قرن اخیر اروپاییان را نیز با دیده عمیق مورد بررسی قرار دهند، به طور مسلم، نظر خواهند داد که دانشمندان بزرگی نظیر تروسو، پیدو، هانری لکرک، پروفسور شابرول، پروفسور پاتوریه و ...، این خواص را کشف کرده اند، غافل از آنکه تحقیقات اروپاییان از نظر طب گیاهی در قرون اخیر بیش از همه مرهون کوشش های مداوم و تحقیقات طبی عمیق یک دانشمند بزرگ ایرانی به نام حکیم میرمحمد مؤمن، طبیب اعجوبه زمان شاه سلیمان صفوی است که کتاب خطی اش به نام تحفه المؤمنین معروف به تحفه حکیم مؤمن را از سیصد سال پیش، سیاحان و جهانگردان اروپایی به عنوان تحفه نفیسی با خود به اروپا برده و در دسترس دانشمندان قرار دادند. حتی این عمل در زمان خود ما نیز انجام گرفت و موقعی که نمایندگان علمی یکی از کشورهای هم جوار از دانشگاه تهران رسماً دیدن کردند، موقع مراجعت از طرف دانشگاه یک جلد کتاب تحفه به عنوان هدیه به آنان داده شد. در دانشکده داروسازی تهران، یک استاد متخصص گیاهان طبی که دایماً کتاب تحفه را مرجع مطالعاتش قرار می دهد، می گفت نوشته های این کتاب برای من بیش از نوشته های قانون ابن سینا ارزش دارد، مخصوصاً آنجاها که اشاره می کند: ((حقیر به تجربه دریافته ام)) ... اینک خواص بادرنجبویه را با توضیحاتی در پرانتز از تحفه نقل می کنیم تا این مطلب بر خوانندگان عزیز چنان که باید و شاید معلوم شود.